اصطلاح “مشکلات تنفسی” به معنی ناراحتی هنگام تنفس و عدم توانایی در دریافت حجم هوای کافی به درون ریه هایتان است.این مشکل ممکن است تدریجی و یا ناگهانی رخ دهد. مشکلات تنفسی خفیف مانند احساس خستگی بعد از یک کلاس ایروبیک شامل این مجموعه نمی شود .
مشکلات تنفسی می تواند از شرایط متعددی نشئت گرفته باشد .این مشکل حتی می تواند نتیجه ی اضطراب و استرس زیاد باشد.
اتفاق افتادن مکرر یا ناگهانی تنگی نفس و مشکلات تنفسی شدید ممکن است نشانه هایی از یک مشکل جدی برای سلامتی شما باشد که نیاز به مراقبت های پزشکی دارد.
دلایل مشکلات تنفسی
عوامل زیادی وجود دارد که باعث ایجاد مشکلات تنفسی می شود .بعضی از افراد هنگام سرماخوردگی دچار مشکلات تنفسی می شوند.بعضی دیگر به خاطر حملات گاه به گاه سینوزیت حاد دچار مشکلات تنفسی شده اند.سینوزیت می تواند برای یک تا دو هفته تنفس را از راه بینی مشکل کند تا زمانی التهاب ها از بین برود و سینوس های متراکم تخلیه شود.
مشکلات تنفسی که معمولا به علت مسائل ساده ی زیست محیطی و مشکلات متداول سلامتی ایجاد می شوند عبارتند از :
- آلرژن ها
- گرد و خاک
- قارچ
- آلودگی
- استرس و اضطراب
- انسداد راه هوایی ناشی از گرفتگی بینی
- انحراف تیغه ی بینی
- مشکلات گلو
- کاهش اکسیژن ناشی از بالا رفتن از ارتفاع
بسیاری از مشکلات تنفسی نیز مزمن و طولانی مدت هستند.این مشکلات تنفسی متداول عبارتند از :
- سینوزیت مزمن
- آلرژی
- و آسم
علایم مشکلات تنفسی
مشکلات تنفسی می تواند علایم دیگری نیز داشته باشد که عبارتند از :
- احتقان یا گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- خارش و یا اشک چشم
- گرفتگی قفسه ی سینه
- سرفه
- تنفس صدا دار
- تنفس غیر طبیعی
- و تنفس کم عمق
مسیر های بینی یک گذرگاه برای وارد شدن آلرژن ها و ویروس ها به درون ریه های شما هستند .به همین دلیل بینی و سینوس ها اغلب با بسیاری از مشکلات ریوی مرتبط هستند.التهاب سینوس و راه های هوایی بینی ممکن است رفلکس را تحریک کند و منجر به حملات آسم شود.اولین محرک برای آسم آلرژی می باشد.
تشخیص مشکلات تنفسی
پزشکان از طریق گرفتن آزمایشات فیزیکی ، سابقه ی پزشکی بیمار ، سابقه ی پزشکی خانواده ی بیمار و استفاده از تست های مختلف می توانند مشکلات تنفسی را تشخیص دهند. به عنوان مثال تست عملکرد ریوی غالبا برای ارزیابی عملکرد ریه در افرادی که به آسم مبتلا هستند استفاده می شود. این تست ها شامل اسپیرومتری و تستی به نام چالش متاکولین می شود.
اسپیرومتری یک تست تنفسی ساده است .این تست میزان هوایی که می توانید به وسیله ی ریه هایتان بیرون بدهید و سرعت بیرون دادن هوا را اندازه گیری می کند.اسپیرومتری به منظور تشخیص میزان گرفتگی راه هوایی انجام می شود.
تست چالش متاکولین می تواند به تشخیص آسم کمک کند .دکتر شما بهتر می داند که کدام تست برای شرایط شما مورد نیاز است .
در بعضی شرایط دکتر شما برای دیدن ساختار قفسه ی سینه ی شما نیاز به عکسبرداری خواهد داشت.
در بعضی موارد دکتر ممکن است به عکس برداری نیاز داشته باشد تا بتواند ساختارهای درون قفسه ی سینه ی شما از جمله قلب، شش و استخوان ها را ببیند .
عکس برداری از قفسه ی سینه یک تست خوب برای تشخیص مشکلات ریوی محسوب می شود .اگرچه به تنهایی نمی تواند بسیاری از بیماری های ریوی را تشخیص دهد.برای بعضی از افراد که دچار مشکلات تنفسی هستند سی تی اسکن از قفسه ی سینه مورد نیاز است .این اسکن ها برای تشخیص همه ی مشکلات ریوی استفاده می شود. یک سی تی اسکن، از اشعه ی ایکس و یک کامپیوتر برای ساختن جزئیات عکس ها استفاده می کند.
اگر شما از سینوزیت مزمن رنج می برید ، دکترتان ممکن است یک سی تی اسکن از سینوس های شما نیاز داشته باشد.از این اسکن برای ارزیابی سینوس های شما استفاده می شود .هنگامی که مشکل شما تشخیص داده شد دکتر شما درمان موثری را برای حل مشکلات تنفسی تان تجویز خواهد کرد.
درمان مشکلات تنفسی
موادی که سبب به وجود آمدن مشکلات تنفسی می شوند محرک نامیده می شوند. دور شدن از محرک ها اولین راه برای کنترل آلرژی و آسم می باشد.به عنوان مثال استفاده از ماسک هنگامی که در خانه یا حیاط کار می کنید باعث می شود که شما کمتر در معرض محرک های آلرژی زا قرار بگیرید.دوری کردن از حیوانات خانگی خز دار، شستن ملحفه های تخت حداقل یکبار در هفته ،ماندن در خانه هنگامی که آلودگی هوا به اوج می رسد و عوض کردن فیلتر هواکش به طور مرتب می تواند از به وجود آمدن مشکلات جدی برای افرادی که آلرژی دارند جلوگیری کند.
مصرف دارو نیز تا حد زیادی برای درمان مشکلات تنفسی موثر است.داروهای ضد حساسیت مانند آنتی هیستامین و دارو های ضد احتقان می تواند تنفس را برای افرادی که آلرژی دارند راحت تر کند.داروهایی که برای مشکلات تنفسی استفاده می شود می تواند خوراکی باشد یا به صورت اسپری بینی استعمال شود.
علاوه بر این استروئید های استنشاقی نیز می تواند برای افرادی که آلرژی و سینوزیت مزمن دارند تسکین دهنده باشد.این داروها برای کاهش التهاب در مسیرهای هوایی به کار می روند.آمپول های ضد آلرژی یکی دیگر از راه هایی است که می تواند حساسیت به آلرژن ها را کاهش داده و برای بیمارانی که مشکل تنفسی دارند تسکین دهنده باشد.
آسم به وسیله ی داروهای خوراکی و استنشاقی درمان می شود این داروها راه هوایی را باز کرده و التهاب اولیه را در مسیر های هوایی کاهش می دهد.این داروهایی که برای درمان آسم استفاده می شود به کاهش و یا حتی جلوگیری از انسداد راه هوایی کمک می کند و تولید بیش از حد مخاط را کاهش می دهد.افرادی که مبتلا به آسم هستند باید التهاب خود را برای باز نگه داشتن راه هوایی و کاهش حساسیت به محرک های آسم کنترل کنند.
محرک های آسم عبارتند از :
- عفونت های ویروسی(سرما خوردگی یا آنفولانزا)
- گرده ها و آلودگی موجود در هوا
- شوره ی سر حیوانات خانگی
- قارچ
- گرد و خاک
- سوسک
- عطر و دود
- سیگار
- غذاهای آلرژی زا
حتی ورزش هم ممکن است برای بعضی از افراد، محرک آسم باشد.
دکتر بهروز امامی
فوق تخصص ریه IUC از انگلستان