تشخیص آمبولی ریه
تشخیص آمبولی ریه بهخصوص در افرادی که بیماری زمینهای قلبی یا ریوی دارند، دشوار است. به همین دلیل پزشک شما احتمالا یک یا چند مورد از آزمایشهای زیر را توصیه خواهد کرد:
۱. آزمایشهای خون
ممکن است پزشکتان برای تعیین میزان یک مادهی حلکنندهی لختهی خون بهنام D dimer، دستور انجام آزمایش خون را بدهد. سطوح بالای این ماده میتواند نشاندهندهی افزایش احتمال تشکیل لختهی خون باشد، گرچه عوامل دیگری نیز میتوانند باعث افزایش میزان D dimer شوند.
آزمایشهای خون، مقدار اکسیژن و دیاکسید کربن خون را نیز اندازه میگیرند. وجود لخته در رگهای خونی ریههای شما ممکن است سطح اکسیژن را در خونتان کاهش بدهد. علاوه بر این، آزمایشهای خون مشخص میکنند که آیا شما اختلال انعقادی ارثی دارید یا خیر.
۲. تصویربرداری با اشعهی ایکس از قفسهی سینه
این روش غیرتهاجمی، تصاویری از قلب و ریههای شما را بر روی یک فیلم نشان میدهد. گرچه تصویربرداری با اشعهی ایکس نمیتواند آمبولی ریه را تشخیص بدهد و ممکن است حتی بهرغم وجود آمبولی ریه نرمال بهنظر برسد، اما قادر است احتمال وجود وضعیتهایی را که به این بیماری شباهت دارند، رد کند.
۳. سونوگرافی
یک روش غیرتهاجمی دیگر به نام سونوگرافی دوبلکس (گاهی اوقات اسکن دوبلکس یا سونوگرافی فشردهسازی نیز نامیده میشود) از امواج صوتی برای بررسی وجود لختههای خون در رگهای ران شما استفاده میکند.
پزشک در این تست از یک دستگاه ترکهمانند به نام ترنسدیوسر (مبدل) برای هدایت امواج صوتی به رگهای تحت آزمایش استفاده میکند. این امواج سپس به ترنسدیوسر بازگردانده میشوند و توسط کامپیوتر به یک تصویر متحرک تبدیل میشوند. عدم وجود لختههای خون، احتمال DVT را کاهش میدهد. اگر عروق فوقانی ران شفاف (واضح) باشند، اولتراسونوگرافی قادر خواهد بود رگهای پشت زانوها را نیز برای بررسی لختههای باقیمانده اسکن کند. اگر لختههایی وجود داشته باشد، احتمالا بلافاصله درمان آغاز خواهد شد.
بیشتر بخوانید : آشنایی با بیماری آمبولی ریوی و علایم هشدار دهنده آن
۴. سیتیاسکن مارپیچ (اسپیرال)
در یک سیتیاسکن اسپیرال (هلیکال)، اسکنر بهشکل مارپیچ دور بدن فرد میچرخد و تصاویر سهبعدی ایجاد میکند. این نوع سیتیاسکن، ناهنجاریهای داخل شریانهای ریهها را با دقت بسیار بیشتری نسبت به سیتیاسکنهای معمولی تشخیص میدهد. در برخی موارد برای مشخصکردن عروق ریوی، مواد کُنتراستزا (حاجب) بهصورت وریدی به فرد تزریق میشود.
۵. آنژیوگرافی ریه
این آزمایش، تصویر واضحی از جریان خون در شریانهای ریه فراهم میکند و دقیقترین روش برای تشخیص آمبولی ریه است اما به دلیل آنکه انجام آن به مهارت بالایی نیاز دارد و دارای ریسکهای بالقوه جدی است، معمولا هنگامی انجام میشود که سایر آزمایشات نتوانند تشخیص قطعی ارائه بدهند.
در آنژیوگرافی ریه، یک لولهی انعطافپذیر (کاتتر) در داخل یک ورید بزرگ – معمولا در کشالهی ران – قرار داده میشود و از این طریق به داخل قلب و رگهای ریوی هدایت میشود. سپس یک رنگ مخصوص به داخل کاتتر تزریق میشود و همانطور که رنگ در امتداد شریانها در ریههای شما حرکت میکند، تصاویری با اشعهی ایکس گرفته میشود.
یکی از خطرات این روش، تغییر موقت در ریتم قلب شماست. علاوه بر این، رنگ مورد استفاده ممکن است در افرادی که عملکرد کلیههایشان دچار ضعف است، باعث آسیب کلیوی شود.
۶. امآرآی
اسکنهای امآرآی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختارهای داخلی بدن استفاده میکنند. ازآنجاکه امآرآی هزینهی بالایی دارد، معمولا برای زنان باردار (برای جلوگیری از تابش اشعه به جنین) و افرادی بهکار میرود که کلیههای آنها ممکن است توسط رنگهای بهکاررفته در این تستها آسیب ببینند.